|
โรคเบาหวาน (Diabetes)
ชมคลิปสาเหตุและอาการของโรคเบาหวาน
โรคเบาหวาน ภาวะที่ร่างกายมีน้ำตาลในเลือดสูงกว่าปกติ ซี่งเป็นความผิดปกติของร่างกายที่เกิดจากเบต้าเซลล์ของตับอ่อนผลิตอินซูลินไม่เพียงพอ หรือตัวรับอินซูลินที่ผิวเซลล์เกิดภาวะดื้อต่ออินซูลิน (อินซูลินเป็นสารที่ช่วยในการนำน้ำตาลเข้าสู่เซลล์เพื่อสร้างเป็นพลังงาน) ดังนั้นในผู้ที่เป็นเบาหวาน จึงมีระดับน้ำตาลในเลือดสูงกว่าปกติและอินซูลินไม่สามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธภาพตามภาวะปกติ นอกจากนี้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงเป็นเวลานาน ๆ จะส่งผลให้เกิดการทำลายหลอดเลือด และระบบประสาทส่วนปลาย และถ้าไม่ได้รับการรักษาอาจะนำไปสู่อาการแทรกซ้้อนอื่น ๆ ตามมา เช่น โรคหลอดเลือดหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง ภาวะแทรกซ้อนทางสายตา ภาวะแทรกซ้อนทางไตหรือแผลเรื้อรังจากเบาหวาน ระบบประสาท เป็นต้น
สาเหตุ เกิดจากความผิดปกติของร่างกายขาดฮอร์โมนอินซูลินหรือการดื้อต่อฤทธิ์ของอินซูลิน ร่างกายไม่สามารถนำน้ำตาลในเลือดไปใช้ได้ตามปกติ โดยปกติน้ำตาลจะเข้าสู่เซลล์ร่างกายเพื่อใช้เป็นพลังงานภายใต้การควบคุมของฮอร์โมนอินซูลิน ซึ่งผู้ที่เป็นโรคเบาหวานร่างกายจะไม่สามารถนำน้ำตาลไปใช้งานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
เบาหวาน แบ่งเป็น 2 ประเภท
- เบาหวานชนิดที่ใช้อินซูลิน พบน้อยแต่มีความรุนแรงและอันตรายสูง มักพบในเด็กและคนทั่วไปอายุต่ำกว่า 25 ปี ในคนสูบอายุก็มีบ้าง เกิดจากภูมิต้านทานของร่างกายทำลายเซลล์ ทำให้ไม่สามารถสร้างอินซูลินที่ตับอ่อนได้หรือสร้างได้น้อยลง เรียกว่าโรคภูมิต้านทานตัวเอง หรือ ออโตอินมูล(autoimmune) ซึ่งผลมาจากความผิดปกติทางกรรมพันธุ์ ร่วมกับการติดเชื้อ หรือการได้รับสารพิษจากภายนอก การรักษาต้องใช้ฉีดอินซูลิน และถ้าอาการรุนแรง จะมีการคั่งของสารคีโตน(ketones) สารนี้เป็นพิษต่อระบบประสาท ทำให้หมดสติหรือตายได้
- เบาหวานชนิดไม่ใช้อินซูลิน พบในผู้ที่มีอายุ 40 ปี ขึ้นไป คนเป็นกันมากที่สุด มีความรุนแรงน้อย เกิดจากภาวะดื้อต่ออินซูลินและมีการหลังอินซูลินลดลง ทำให้เซลล์ที่สร้างอินซูลินค่อย ๆ ถูกทำลายไป ผู้ป่วยมักมีรูปร่างอ้วนและคนในครอบครัวมีประวัติเป็นเบาหวาน หรืออาจจะตรวจพบร่วมกับโรคอื่น ๆ ต้องควบคุมอาหารหรือรับประทานยาลดน้ำตาล ในบางรายที่เป็นมานาน อาจจะต้องฉีดอินซูลิน
ส่วนสาเหตุอื่น ๆ เช่น เบาหวานจากกรรมพันธุ์ (โรคตับอ่อน ฮอร์โมนผิดปกติ จากยาบางอย่าง เช่น ยาสเตียรอยด์
โรคเบาหวานที่เกิดขณะที่ตั้งครรภ์ จะตรวจพบครั้งแรกขณะที่ตั้งครรภ์ ผู้ป่วยไม่มีประวัติเป็นโรคเบาหวานมาก่อน เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนขณะตั้งครรภ์ มีผลทำให้เกิดภาวะดื้อต่ออินซูลิน การรักษามักต้องใช้อินซูลิน หลังคลอดเบาหวานมักจะหายไป แต่เมื่ออายุมากขึ้นผู้ป่วยมีโอกาสที่จะเป็นเบาหวานชนิดที่ 2 ได้
สาเหตุ เบาหวานเกิดจากตับอ่อนสร้างฮ
อร์โมนอินซูลิน ได้น้อยหรือไม่ได้เลย ฮอร์โมนชนิดนี้มีหน้าที่คอยช่วยให้ร่างกายเผาผลาญน้ำตาลให้เป็นพลังงาน เมื่ออินซูลินในร่างกายไม่พอ หรือมีพอแต่ใช้ไม่ได้ น้ำตาลก็ไม่ถูกนำไปใช้ จึงเกิดการคั่งของน้ำตาลในเลือดและอวัยวะต่าง ๆ เมื่อน้ำตาลคั่งในเลือดมาก ๆ ก็จะถูกไตกรองออกมาในปัสสาวะ ทำให้ปัสสาวะหวาน หรือมีมดขึ้นได้
อาการ
- ปัสสาวะบ่อยและมาก น้ำตาลที่ออกมาทางไตจะดึงเอาน้ำออกมาด้วย จึงทำให้มีปัสสวะมากกว่าปกติ ทำให้รู้สึกกระหายน้ำต้องคอยดื่มน้ำบ่อย ๆ และเมื่อผู้ป่วยไม่สามารถนำน้ำตาลมาเผาผลาญเป็นพลังงาน จึงเผาผลาญกล้ามเนื้อและไขมันแทน ทำให้น้ำหนักลดลง ผอม ไม่มีไขมัน กล้ามเนื้อฝ่อลีบ
- หิวบ่อย กินจุ อ่อนเพลีย ซึมและหายใจหอบ
- น้ำตาลที่คั่งอยู่ในอวัยวะต่าง ๆ ทำให้เกิดความผิดปกติ ซึ่งทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนมากมาย
ภาวะแทรกซ้อน
- ตา อาจเป็นต้อกระจก ก่อนวัย ประสาทตาหรือจอตา (retina)เสื่อม หรือเลือดออกในน้ำวุ้นลูกตา (vitreous hemorrhage) ทำให้มีอาการตามัวลงเรื่อย ๆ หรือมองเห็นจุดดำลอยไปลอยมา และอาจทำให้ตาบอดในที่สุด
- ระบบประสาท ผู้ป่วยอาจเป็นปลายประสาทอักเสบ มีอาการชาหรือปวดร้อนตามปลายมือปลายเท้า ซึ่งอาจทำให้มีแผลเกิดขึ้นที่เท้าได้ง่าย (อาจลุกลามจนเท้าเน่า)
- ในผู้ชายมีภาวะหย่อนสมรรถภาพทางเพศ(impotence)
- ไตเสื่อม เกิดภาวะไตวาย มีอาการบวม ซีด ความดันโลหิตสูง
- ภาวะหลอดเลือดแดงแข็ง (atherosclerosis) ทำให้เป็นอัมพาต โรคหัวใจขาดเลือด เป็นตระคิว หรือปวดเดินมาก ๆ ทำให้แผลหายยาก เท้าเนื้อตายเน่า
- เป็นโรคติดเชื้อได้ง่าย เนื่องจากภูมิคุ้มกันต่ำ เช่น วัณโรคปอด กระเพาะ ปัสสาะอักเสบ กรวยไตอักเสบ กลาก โรคเชื้อราแคนติตา ช่องคลอดอักเสบ เป็นฝึพุพองย่อย
- เท้าเป็นแผลลุกลามเน่า แผลที่เท้า เป็นภาวะแทรกซ้อนที่พบบ่อย เนื่องจากผู้ป่วยเบาหวานจะมีภาวะปลายประสาทอักเสบ เท้าชา เกิดแผลง่าย ขาดเลือกเนื่องจากหลอดเลือดแดงแข็งและตีบ เป็นแผลหายยาก เนื้อตายเน่า
- ภาวะหมดสติจากเบาหวาน สาเหตุจากน้ำตาลในเลือดต่ำ พบในผู้ป่วยที่กินยาหรือฉีดยาเป็นประจำ ซึ่งอาจใช้ยาเกินขนาด อดอาหาร กินข้าวผิดเวลา ออกแรงมากกว่าปกติ
- โรคอื่น ๆ เช่น ไตรกลีเซอไรต์ในเลือดสูง นิ่วน้ำดี เส้นประสาทมือถูกพังผืดรัดแน่น กล้ามเนื้อหัวใจพิการ ทำให้หัวใจวายได้
อินซูลิน เป็นฮอร์โมนที่สร้างขึ้นโดยกลุ่มเซลล์ภายในตับอ่อน มีหน้าที่นำน้ำตาลในเลือดไปสู่เนื้อเยื่อต่างๆทั่วร่างกายเพื่อใช้ในการสร้างพลังงานและเซลล์ต่างๆ เมื่อน้ำตาลเข้าสู่กระแสเลือดตับอ่อนจะถูกกระตุ้นให้หลั่ง อินซูลิน แล้วอินซูลินก็จะเข้าจับน้ำตาลเพื่อนำไปเลี้ยงส่วนต่างๆ ของร่างกาย ในผู้ป่วยเบาหวาน ร่างกายมีอินซูลินไม่พอทำให้มีน้ำตาลในเลือดสูงขึ้น
สำหรับในผู้ป่วยเบาหวาน เม็ดเลือดขาวหลั่งสาร TNF-a , INF-y และ IL-17 มากไปจนเกินความสมดุล โดย TNF-a และ INF-y จะเข้าไปทำลายเบต้าเซลล์ในตับอ่อน จนทำให้การสร้างอินซูลินได้น้อยลง (เบาหวานชนิดที่1) และสารทั้งสองนี้ยังทำให้เกิดสภาวะดิ้อต่ออินซูลินของเซลล์ (เบาหวานชนิดที่2) ส่วน IL-17 จะทำให้สภาวะการแพ้ภูมิตัวเองรุนแรงขึ้นจึงทำให้เบาหวาน ซึ่งเป็นอาการหนึ่งของการแพ้ภูมิตัวเองรุนแรงขึ้นด้วย
คณะวิจัย Operation BIM ได้วิจัย และพัฒนาสารเสริมประสิทธิภาพจากสารมังคุด งาดำ ถั่งเหลือง ฝรั่งและบัวบก จนได้แคปซูลเสริมอาหาร ที่พิสูจน์โดยศูนย์วิจัยเทคโนโลยีชีวการแทพย์ แล้วว่าสามารถลดการหลังสาร TNF-a , INF-y และ IL-17 ด้วยประสิทธภาพสูง
ความรู้เกี่ยวกับเบาหวาน
|
